BÀI 1: CÁC LOẠI ĐƯỜNG MAY CƠ BẢN KHI SỬ DỤNG MÁY MAY CÔNG NGHIỆP.
1. ĐƯỜNG MAY LÀ GÌ???
Đường may là sự kết hợp của các mũi khâu tạo thành những đường nối để nối hai lớp vải lại với nhau. Đường may được sử dụng rộng rãi trong việc may quần áo, giày dép, hàng dệt gia dụng và đồ thể thao. Mỗi loại đường may lại được may bởi các dòng máy may công nghiệp khác nhau. Đường may có ba chức năng chính:
Ráp nối chi tiết, ghếp 2 miếng vải lại với nhau.
Định hình chi tiết.
Cuối cùng là trang trí sản phẩm.
Hình 1: Một đường may sử dụng máy may công nghiệp.
2. CÁC LOẠI ĐƯỜNG MAY THƯỜNG DÙNG TRONG MAY CÔNG NGHIỆP.
2.1 Khái niệm về may công nghiệp.
May công nghiệp là quá trình may gia công sản phẩm được thực hiện bởi những người công nhân may trong các nhà máy may công nghiệp với việc sử dụng các thiết bị may cơ khí hoá, bán tự động hoặc tự động hoá. Trong nguyên công may có thể có nguyên công thêu bố trí đan xen lẫn nhau.
2.2. Đường may thẳng.
Đây là loại đường may cơ bản nhất, được sử dụng để may các đường thẳng trên vải.
Đường may thẳng có thể được sử dụng để may ráp các chi tiết của sản phẩm, may viền, hoặc may trang trí.
Đường may thẳng có nhiều biến thể khác nhau, chẳng hạn như đường may thẳng đơn, đường may thẳng đôi, đường may zigzag,...
2.3 Đường may ẩn.
2.3.1 Khái niệm đường may ẩn.
Đường may ẩn là loại đường may được giấu kín bên trong sản phẩm.
Đường may ẩn thường được sử dụng để may các chi tiết của sản phẩm, chẳng hạn như đường may trên cổ áo, đường may trên tay áo,...
Đường may ẩn giúp cho sản phẩm có vẻ ngoài gọn gàng và thẩm mỹ hơn.
Đường may ẩn là một kỹ thuật may vá tinh tế, đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ để tạo ra những đường may gần như vô hình trên bề mặt vải. Kỹ thuật này không
chỉ mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ cho sản phẩm mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp và đẳng cấp của người thợ may.
2.3.2. Đặc điểm của đường may ẩn.
Tính thẩm mỹ: Đường may ẩn giúp cho sản phẩm có vẻ ngoài gọn gàng, tinh tế và không bị lộ đường chỉ may.
Độ bền: Đường may ẩn thường rất chắc chắn, giúp tăng độ bền cho sản phẩm.
Tính ứng dụng: Đường may ẩn được sử dụng trong nhiều loại sản phẩm may mặc, từ quần áo, váy vóc đến túi xách, đồ nội thất.
2.3.3. Các loại đường may ẩn.
2.3.3.1. Đường may ẩn 1 chỉ.
Cách may: Đường may ẩn 1 chỉ được may bởi 1 mũi chỉ của kim, mũi chỉ vòng lên trên bề mặt vải. Đường chỉ xuyên qua lớp vải thứ nhất, đồng thời móc lấy 1 điểm mở lớp vài thứ 2 và rút mũi kim lên tạo thành những mũi may.
Ứng dụng: Dùng để vắt gấu, may đỉa, may các đường viền, gấu áo, hoặc các chi tiết nhỏ...
Yêu cầu: Mật độ mũi chỉ từ 3 -5 mũi/inch - Không được bỏ mũi, với vải mỏng có thể bỏ 1- 2 mũi
Hình 2: Đặc điểm đường may ẩn 1 chỉ.
2.3.3.2. Đường may ẩn 2 chỉ.
Loại đường may này chắc chắn hơn đường may ẩn 1 chỉ, thường được sử dụng để may các chi tiết cần độ bền cao hơn.
2.3.3.3. Đường may ẩn ziczac.
Đường may ẩn ziczac có độ co giãn tốt, thường được sử dụng để may các loại vải co giãn.
2.4. Đường may móc xích.
2.4.1. Đặc điểm của đường may móc xích.
Hình dạng: Đường may móc xích là một loại đường may công nghiệp đặc biệt, được tạo ra bởi máy may móc xích. Đường may này có cấu trúc dạng chuỗi các vòng chỉ móc vào nhau, giống như hình dạng của một chuỗi xích.
Cấu trúc: Đường may móc xích có cấu trúc hai mặt khác nhau. Mặt trên thường có hình dạng các mũi chỉ thẳng hàng, trong khi mặt dưới có hình dạng các vòng chỉ móc xích.
Độ co giãn: Đường may móc xích có độ co giãn tốt, cho phép vải co giãn theo đường may mà không bị đứt chỉ. Đường may móc xích cũng có thể được sử dụng để may trang trí, may các loại vải dày, chẳng hạn như vải da, vải bố,...
Độ bền: Đường may móc xích có độ bền cao, chịu được lực kéo và lực xé lớn.
Tính thẩm mỹ: Đường may móc xích có hình thức đẹp mắt, thường được sử dụng để may trang trí.
Nhược điểm của đường may móc xích:
+ Khó sửa chữa nếu bị đứt chỉ
+ Có thể bị tuột chỉ nếu không được may đúng cách.
2.4.2. Ứng dụng của đường may móc xích:
May quần áo thể thao: Đường may móc xích được sử dụng rộng rãi trong may quần áo thể thao vì độ co giãn và độ bền của nó.
May quần áo jean: Đường may móc xích cũng được sử dụng để may quần áo jean, đặc biệt là ở các vị trí chịu lực như đáy quần, đường may bên trong ống quần.
May đồ nội thất: Đường may móc xích có thể được sử dụng để may các loại đồ nội thất như vỏ bọc ghế, rèm cửa.
May đồ da: Đường may móc xích cũng được sử dụng để may các sản phẩm bằng da.
2.4.3. Các loại đường may móc xích:
Đường may móc xích đơn (1 kim): Đây là loại đường may móc xích cơ bản nhất, được tạo ra bởi một kim và một thoi. Đường may này dùng để làm đường lược trong may quần áo hoặc để may túi.
Hình 3: Đặc điểm đường may móc xích đơn.
Đường may móc xích đôi (2 kim): Đường may móc xích đôi được tạo ra bởi hai kim và hai thoi, tạo ra đường may chắc chắn hơn. Đường may móc xích 2 kim dùng để may những đường can chắp diễu, đè trên quần bò hoặc áo sơ mi.
Hình 4: Đặc điểm đường may móc xích 2 kim.
2.5 Đường may thắt nút.
2.5.1. Đường may 1 kim thắt nút.
Cách may: Đường may 1 kim thắt nút được tạo thành bởi 1 chỉ kim cùng 1 chỉ suốt tạo thành mũi thắt nút ở giữa 2 lớp nguyên liệu cần may.
Ứng dụng: Dùng để may mí, diễu 1 kim và các đường may thẳng.
Yêu cầu: Theo quy định mật độ mũi chỉ.
Hình 5: Đặc điểm đường may 1 kim thắt nút.
2.5.2. Đường may 2 kim thắt nút.
Cách may: Đường may 2 kim thắt nút được tạo thành từ 2 đường may song song, giống với mũi may 2 đường kim may 1 kim thắt nút.
Ứng dụng: Trong máy may 2 kim
Yêu cầu:
+ Theo khoảng cách giữa 2 kim.
+ Theo quy định mật độ mũi chỉ.
Hình 6: Đặc điểm đường may 2 kim thắt nút.
2.6. Đường may ziczac.
2.6.1. Đặc điểm của đường may ziczac:
Đường may ziczac là một kiểu đường may đặc biệt được tạo ra bởi máy may ziczac. Đường may này có hình dạng zigzag (hình chữ chi), với các mũi may xen kẽ nhau theo một đường chéo.
Độ co giãn: Đường may ziczac có độ co giãn tốt, cho phép vải co giãn theo nhiều hướng mà không bị đứt chỉ. Điều này làm cho nó lý tưởng cho việc may các loại vải co giãn như vải thun, vải jersey, hoặc các loại vải cần độ co giãn để đảm bảo sự thoải mái khi mặc.
Độ bền: Đường may ziczac có độ bền cao, do các mũi may được móc vào nhau một cách chắc chắn. Điều này giúp đường may chịu được lực kéo và lực xé tốt, làm cho nó phù hợp cho việc may các sản phẩm cần độ bền cao như quần áo thể thao, đồ bơi, hoặc đồ nội thất.
Tính thẩm mỹ: Đường may ziczac có thể được sử dụng để trang trí hoặc tạo điểm nhấn cho sản phẩm. Với nhiều kiểu ziczac khác nhau, người thợ may có thể tạo ra các đường may độc đáo và thu hút.
Nhược điểm của đường may ziczac:
+ Có thể tốn chỉ hơn so với đường may thẳng
+ Đòi hỏi kỹ thuật may tốt để đảm bảo đường may đều và đẹp
2.6.2. Ứng dụng của đường may ziczac:
May quần áo thể thao: Đường may ziczac được sử dụng rộng rãi trong may quần áo thể thao do tính co giãn và độ bền của nó. Nó giúp quần áo thoải mái khi vận động mạnh và chịu được sự mài mòn trong quá trình tập luyện.
May đồ bơi: Đường may ziczac cũng được sử dụng trong may đồ bơi vì nó có khả năng chống thấm nước và chịu được sự tác động của hóa chất trong nước hồ bơi.
May đồ nội thất: Đường may ziczac có thể được sử dụng để may các loại đồ nội thất như vỏ bọc ghế, rèm cửa, hoặc khăn trải bàn. Tính co giãn và độ bền của nó giúp sản phẩm bền đẹp và dễ dàng vệ sinh.
May đồ thủ công: Đường may ziczac cũng được sử dụng trong may đồ thủ công, như thêu thùa, may vá. Nó có thể được sử dụng để tạo ra các họa tiết trang trí độc đáo và thu hút.
2.6.3. Các loại đường may ziczac.
2.6.3.1. Đường may ziczac cơ bản:
Đặc điểm: Đây là loại đường may ziczac đơn giản nhất, với các mũi may xen kẽ nhau theo một đường chéo đều.
Cách may: Ở giữa đường may ziczac cơ bản, mũi may được tạo bởi 1 chỉ kim và 1 chỉ suốt. Đường ziczac cũng được dùng để di bọ, lại mũi, thùa khuyết, đính cúc.
Ứng dụng: Đường may ứng dụng trong thêu trang trí, may quần áo thể thao, trang phục tập luyện, quần áo sơ sinh...
Hình 7: Đặc điểm đường may ziczac cơ bản.
2.6.3.2. Đường may ziczac móc xích.
Cách may: Để may được đường may ziczac móc xích ta cần tạo 1 chỉ kim và 1 vòng chỉ được đặt dưới đường may.
Ứng dụng: Đường may ziczac móc xích dùng để thêu trang trí, mí, diễu, may trang phục tập luyện, quần áo sơ sinh...
Hình 8: Đặc điểm đường may ziczac móc xích.
2.7 Đường may trần đè.
2.7.1. Đặc điểm của đường may trần đè:
Đường may trần đè là một loại đường may công nghiệp đặc biệt, được tạo ra bởi máy may trần đè. Đường may này có cấu trúc phức tạp, bao gồm nhiều đường chỉ móc vào nhau, tạo thành một đường may chắc chắn và có tính thẩm mỹ cao.
Độ bền cao: Đường may trần đè có độ bền rất cao, chịu được lực kéo và lực xé lớn. Cấu trúc phức tạp của đường may giúp phân tán lực tác động lên nhiều hướng, giảm nguy cơ bị đứt chỉ.
Độ co giãn: Đường may trần đè có độ co giãn tốt, cho phép vải co giãn theo nhiều hướng mà không bị đứt chỉ. Điều này làm cho nó lý tưởng cho việc may các loại vải co giãn như vải thun, vải jersey, hoặc các loại vải cần độ co giãn để đảm bảo sự thoải mái khi mặc.
Tính thẩm mỹ: Đường may trần đè có hình thức đẹp mắt, tạo nên vẻ chắc chắn và tinh tế cho sản phẩm. Với nhiều kiểu trần đè khác nhau, người thợ may có thể tạo ra các đường may độc đáo và thu hút.
Nhược điểm của đường may trần đè:
+ Yêu cầu máy may chuyên dụng
+ Đòi hỏi kỹ thuật may tốt để đảm bảo đường may đều và đẹp
2.7.2. Ứng dụng của đường may trần đè:
May quần áo thể thao: Đường may trần đè được sử dụng rộng rãi trong may quần áo thể thao do tính co giãn và độ bền của nó. Nó giúp quần áo thoải mái khi vận động mạnh và chịu được sự mài mòn trong quá trình tập luyện.
May đồ bơi: Đường may trần đè cũng được sử dụng trong may đồ bơi vì nó có khả năng chống thấm nước và chịu được sự tác động của hóa chất trong nước hồ bơi.
May đồ nội thất: Đường may trần đè có thể được sử dụng để may các loại đồ nội thất như vỏ bọc ghế, rèm cửa, hoặc khăn trải bàn. Tính co giãn và độ bền của nó giúp sản phẩm bền đẹp và dễ dàng vệ sinh.
May đồ thủ công: Đường may trần đè cũng được sử dụng trong may đồ thủ công, như thêu thùa, may vá. Nó có thể được sử dụng để tạo ra các họa tiết trang trí độc đáo và thu hút.
2.7.3. Các loại đường may trần đè:
Có nhiều loại đường may trần đè khác nhau, tùy thuộc vào số lượng kim và số lượng chỉ được sử dụng. Một số 6 loại phổ biến bao gồm:
2.7.3.1. Trần đè 2 kim.
Cách may: Ở dưới đường may, mũi may trần đề hai kim được tạo từ 2 chỉ kim xuyên qua lớp vật liệu, sau đó móc vào 1 chỉ dưới tạo thành mũi may. Sau khi chỉ kim đã móc vào vòng chỉ dưới sẽ tạo thành đường bọc bép dưới mặt vật liệu.
Ứng dụng: Đường may dùng trong vắt gấu, bọc viền, may chun quần, may đỉa.
Hình 9: Đặc điểm đường may trần đè 2 kim.
2.7.3.2. Trần đè 3 kim.
Cách may: Tương tự với mũi may trần đè 2 kim, mũi may trần đè 3 kim ở dưới đường may được tạo bởi 3 chỉ kim xuyên qua lớp vật liệu và móc vào với 1 chỉ dưới tạo thành mũi may. Chỉ kim móc với vòng chỉ dưới tạo chỉ thành đường bọc mép ở mặt phía dưới vật liệu.
Ứng dụng: Đường may trần đè 3 kim được dùng để may cạp chun cho đồ lót bằng vải dệt kim của nam giới và trẻ em.
Hình 10: Đặc điểm đường may trần đè 3 kim.
2.7.3.3. Trần đè 2 kim 4 chỉ.
Cách may: Để may được đường may trần đè 2 kim 4 chỉ cần có 2 chỉ kim, 1 chỉ dải để bọc thép và 1 chỉ có để tạo được vòng chỉ ở dưới mặt vật liệu.
Ứng dụng: Dùng để vắt sổ những đường viền áo, đồ lót…
Hình 11: Đặc điểm đường may trần đè 2 kim 4 chỉ.
2.7.3.4. Trần đè 3 kim 5 chỉ.
Cách may: Mũi vắt sổ trần đè 3 kim 5 chỉ được hình thành bởi 3 chỉ kim, 1 chỉ dải để bọc mép, 1 chỉ cò để tạo vòng chỉ ở dưới vật liệu.
Ứng dụng: Dùng để vắt sổ, viền mép các sản phẩm bằng vải dệt kim.
Hình 12: Đặc điểm đường may trần đè 3 kim 5 chỉ.
2.7.3.5. Trần đè 4 kim 9 chỉ.
Cách may: Tương tự với các mũi trần đè trên, trần đè 4 kim 9 chỉ được hình thành bởi 4 chỉ kim, 1 chỉ dải để bọc mép, 4 chỉ cò để tạo vòng chỉ ở dưới vật liệu. Thông thường, đường may trần đè 4 kim 6 chỉ được dùng nhiều hơn đường may trần đè 4 kim 9 chỉ vì máy dễ bảo hành.
Ứng dụng: Dùng để may các đường may đồ lót làm bằng vải dệt kim, vải nỉ.
Hình 13: Đặc điểm đường may trần đè 4 kim 9 chỉ.
2.7.3.6. Trần đè 4 kim 6 chỉ.
Cách may: Mũi vắt sổ được hình thành bởi 4 chỉ kim, 1 chỉ dải để bọc mép, 1 chỉ cò để tạo vòng chỉ ở dưới vật liệu. Đường may này được dùng nhiều hơn đường may trần đè 4 kim 9 vì máy dễ bảo hành.
Ứng dụng: Dùng để may các đường may đồ lót làm bằng vải dệt kim, vải nỉ.
Hình 14: Đặc điểm đường may trần đè 4 kim 6 chỉ.
2.8. Đường may vắt sổ.
2.8.1. Đặc điểm của đường may vắt sổ:
Đường may vắt sổ là một loại đường may đặc biệt được tạo ra bởi máy may vắt sổ. Đường may này có cấu trúc dạng móc xích, với các vòng chỉ móc vào nhau liên tục, tạo thành một đường may chắc chắn và có tính thẩm mỹ cao.
Độ bền cao: Đường may vắt sổ có độ bền rất cao, chịu được lực kéo và lực xé lớn. Cấu trúc móc xích của đường may giúp phân tán lực tác động lên nhiều hướng, giảm nguy cơ bị đứt chỉ.
Độ co giãn: Đường may vắt sổ có độ co giãn tốt, cho phép vải co giãn theo nhiều hướng mà không bị đứt chỉ. Điều này làm cho nó lý tưởng cho việc may các loại vải co giãn như vải thun, vải jersey, hoặc các loại vải cần độ co giãn để đảm bảo sự thoải mái khi mặc.
Tính thẩm mỹ: Đường may vắt sổ có hình thức đẹp mắt, tạo nên vẻ chắc chắn và tinh tế cho sản phẩm. Với nhiều kiểu vắt sổ khác nhau, người thợ may có thể tạo ra các đường may độc đáo và thu hút.
Nhược điểm của đường may vắt sổ:
+ Yêu cầu máy may chuyên dụng
+ Đòi hỏi kỹ thuật may tốt để đảm bảo đường may đều và đẹp.
2.8.2. Ứng dụng của đường may vắt sổ.
May quần áo: Đường may vắt sổ được sử dụng rộng rãi trong may quần áo, đặc biệt là ở các vị trí như mép vải, gấu áo, tay áo, cổ áo, và đáy quần. Nó giúp ngăn ngừa vải bị tưa và tăng độ bền cho sản phẩm.
May đồ nội thất: Đường may vắt sổ có thể được sử dụng để may các loại đồ nội thất như vỏ bọc ghế, rèm cửa, hoặc khăn trải bàn. Tính co giãn và độ bền của nó giúp sản phẩm bền đẹp và dễ dàng vệ sinh.
May đồ thủ công: Đường may vắt sổ cũng được sử dụng trong may đồ thủ công, như thêu thùa, may vá. Nó có thể được sử dụng để tạo ra các họa tiết trang trí độc đáo và thu hút.
2.8.3. Các loại đường may vắt sổ.
Có nhiều loại đường may vắt sổ khác nhau, tùy thuộc vào số lượng kim và số lượng chỉ được sử dụng. Một số loại phổ biến bao gồm:
2.8.3.1. Vắt sổ 2 chỉ.
Cách may: Để tạo thành đường vắt sổ hay đường vắt gấu ẩn, mũi may vắt sổ 2 được hình thành bởi 1 kim mang chỉ và 1 vòng chỉ quấn vào mép của vật liệu.
Ứng dụng: Dùng để vắt sổ, vắt gấu ẩn.
Hình 15: Đặc điểm đường may vắt sổ 2 chỉ.
2.8.3.2. Vắt sổ 3 chỉ.
Cách may: Từ mũi may 1 kim mang chỉ và 2 vòng chỉ quấn vào mép vật liệu là chúng ta có thể tạo ra được đường may vắt sổ 3 chỉ đơn giản.
Ứng dụng: Được dùng trong các đường may ở mép vật liệu.
Hình 16: Đặc điểm đường may vắt sổ 3 chỉ.
2.8.3.3. Vắt sổ 3 chỉ có 2 đường chỉ bọc mép.
Cách may: Ở bọc mép, đường may vắt sổ 3 chỉ có 2 đường mép được tạo bởi 1 kim mang chỉ và 2 vòng chỉ.
Ứng dụng: Dùng để vắt sổ ở các đường may của áo hoặc quần.
Hình 17: Đặc điểm đường may vắt sổ 3 chỉ có 2 đường chỉ bọc mép.
2.8.3.4. Vắt sổ 2 kim 4 chỉ.
Cách dùng: Đối với đường may vắt sổ 2 kim 4 chỉ, cả 2 kim đều móc lấy vòng chỉ phía trên. Đường may được tạo bởi 2 kim mang chỉ và 2 vòng chỉ được quấn vào mép vật liệu. Đường vắt sổ 2 kim 4 chỉ thường được dùng hơn đường vắt sổ chập vì nó ít bị tuột mũi hơn.
Ứng dụng: Dùng để may vải co giãn như vải dệt kim hoặc vải dệt thoi.
Hình 18: Đặc điểm đường may vắt sổ 2 kim 4 chỉ.
2.8.3.5. Vắt sổ chập 4 chỉ.
Cách may: Ở đường may vắt sổ chập 4 chỉ là sự kết hợp của hai đường may đường móc xích đơn và đường vắt sổ 2 chỉ. Đường may này tốn ít chỉ hơn đường vắt sổ chập 5 chỉ, nhưng các nhà sản xuất lại thích dùng đường vắt sổ chập 5 chỉ hơn.
Ứng dụng: Dùng cho những đường may cần chắc chắn trên vải dệt kim và vải dệt thoi.
Hình 19: Đặc điểm đường may vắt sổ chập 4 chỉ.
2.8.3.6. Vắt sổ chập 5 chỉ.
Cách may: Còn đối với đường may vắt sổ chập 5 chỉ đường may là sự kết hợp giữa đường móc xích đơn và đường vắt sổ 3 chỉ.
Ứng dụng: Dùng cho những đường may dệt kim và vải dệt thoi vì chúng đòi hỏi sự chắc chắn từ các đường may.
Hình 20: Đặc điểm đường may vắt sổ chập 5 chỉ.
2.8.3.7. Đường vắt sổ chập.
Cách may: Để may được đường vắt sổ chập, yêu cầu chỉ kim bên phải móc lấy vòng chỉ phía trên. Đường may được tạo bởi 2 kim mang chỉ và 2 vòng chỉ quấn vào mép của vật liệu. Điểm nổi bật của đường may này là không dễ bị tuột mũi giống đường vắt vổ 2 kim 4 chỉ.
Ứng dụng: Dùng để may vải co giãn như vải dệt kim hoặc vải dệt thoi.
Hình 21: Đặc điểm đường may vắt sổ chập.
